Kwaliteit van de kinderopvang: verschraling activiteitenaanbod, sterk in emotionele interactie
Gepubliceerd op: 14 jul 2025
10 juli 2025 zijn de resultaten van de Landelijke Kwaliteitsmonitor Kinderopvang (LKK) 2024 bekendgemaakt. Tot aan de coronapandemie liet de monitor een stijgende lijn zien in kwaliteit, ondanks de explosieve groei in de afgelopen 30 jaar (zie figuur 1). Uit het LKK 2024 blijkt gedeeltelijke herstel van deze lijn ondanks corona en de personeelstekorten. Met name de buitenschoolse opvang (BSO) heeft nog verbetering nodig, zeker op het gebied van activiteiten en educatie.
Wat is de Landelijke Kwaliteitsmonitor Kinderopvang (LKK)?
De Landelijke Kwaliteitsmonitor Kinderopvang (LKK) brengt jaarlijks de kwaliteit van de Nederlandse kinderopvang in beeld. Sinds 2017 meten Universiteit Utrecht en Sardes de kwaliteit op gebieden zoals emotionele en educatieve interactie, activiteitenaanbod en structurele kenmerken zoals groepsgrootte en beroepskracht-kindratio.Hoeveel kinderopvanglocaties zijn er in Nederland?
Volgens de LKK 2024 telt Nederland ongeveer 38.500 kinderopvanglocaties, verdeeld over kinderdagopvang, peuteropvang, buitenschoolse opvang en gastouders.Voor de meest recente meting van 2024 zijn in totaal 121 kinderopvanglocaties in Nederland bezocht (waarvan 34 kinderdagopvanglocaties, 32 peuteropvanglocaties, 32 buitenschoolse opvanglocaties en 23 gastouders). De respons in de gastouderopvang blijft laag, en in 2024 hebben 23 gastouders meegedaan in plaats van de beoogde 32, waardoor de resultaten mogelijk niet representatief zijn voor de sector.
De conclusies over de ontwikkeling van de kinderopvangkwaliteit zijn gebaseerd op ruim 4000 live observatiecycli en bijna 3400 kwaliteitsbeoordelingen vanaf video-opnames afkomstig van meer dan 900 verschillende locaties.
Wat is de kwaliteit van de kinderopvang volgens het LKK 2024?
In de kwaliteitsmetingen van de kinderopvang in het LKK 2024 wordt gekeken naar de kwaliteit op verschillende niveaus:- Emotionele kwaliteit is in alle opvangvormen voldoende tot goed. Dit aspect (warmte, betrokkenheid, respectvolle omgang) blijft stabiel en is de sterkste pijler van de Nederlandse kinderopvang.
- Educatieve kwaliteit (ondersteuning in spel, taal, denken) is overwegend voldoende, met lichte verbeteringen in enkele opvangvormen. Er is wel ruimte voor verdere ontwikkeling, vooral op het gebied van taalstimulering en verdieping van gesprekken. Ook is de kwaliteit van het begeleiden van kind-kind interacties laag. Pedagogisch professionals zijn meer met groepsactiviteiten bezig, dan het bewust maken van elkaar, samenspel en pro-sociale interacties tussen kinderen.
- Organisatie & omgeving herstellen zich na de coronaperiode: er zijn meer activiteiten en het gebruik van materialen en buitenruimtes neemt weer toe. De kwaliteit van organisatie en omgeving is nog niet overal op het gewenste niveau, vooral het activiteitenaanbod in de buitenschoolse opvang blijft een knelpunt. Er is positieve aandacht voor diversiteit, al is de kwaliteit nog onvoldoende.
- Er zijn grote verschillen tussen locaties en groepen: sommige groepen bieden zeer hoge kwaliteit, anderen blijven achter op minimale basis. Dit geldt voor alle opvangvormen.
- Structurele kenmerken zoals voldoende vaste beroepskrachten, kleine groepen en een goede beroepskracht-kindratio hangen duidelijk samen met hogere kwaliteit.
Wat is de kwaliteit van de kinderdagopvang (KDV)?
De kinderdagopvang scoort stabiel goed op emotionele kwaliteit. Professionals zijn sensitief, stimuleren autonomie en bieden structuur. Educatieve kwaliteit is licht verbeterd, maar er is nog veel variatie tussen groepen. Het activiteitenaanbod is stabiel, maar kan in diversiteit groeien.Wat is de kwaliteit van de peuteropvang?
De peuteropvang laat een stabiele kwaliteit zien in emotionele interactie. De educatieve kwaliteit is duidelijk verbeterd: er is meer aandacht voor taalstimulering en spel. Het vaste programma-aanbod houdt het activiteitenaanbod op peil.Wat is de kwaliteit van de buitenschoolse opvang (BSO)?
De emotionele kwaliteit van interacties is over het algemeen goed in de BSO, maar er zijn groepen waar minder positieve interacties zijn. Aangezien de BSO primair ontspanning biedt, is er minder focus op de educatieve kwaliteit zoals taal- en denkontwikkeling. Het activiteitenaanbod herstelt beperkt na corona en is nog vaak te eenzijdig. Er is weinig variatie en te veel vrij spel zonder begeleiding. Ook is de ruimte en inrichting niet altijd optimaal afgestemd op de behoefte van kinderen in de basisschoolleeftijd.Wat is de kwaliteit van de gastouderopvang?
Gastouderopvang biedt een warme, vertrouwde omgeving. De emotionele kwaliteit is goed, maar de educatieve kwaliteit verschilt sterk per gastouder. Het activiteitenaanbod is stabiel, maar vaak minder gevarieerd dan in andere opvangvormen. Ook zijn de omgeving en materialen vaak basaal en afhankelijk van de thuissituatie.Wat zijn de verbeterpunten volgens LKK 2024?
De grootste kansen liggen in het versterken van het activiteitenaanbod en het verder ontwikkelen van de educatieve kwaliteit, vooral in de BSO en bij gastouders. Ook blijft een goede beroepskracht-kindratio en stabiliteit in het personeelsbestand cruciaal voor kwaliteit.
Met DoenKids breid je eenvoudig het activiteitenaanbod uit met kant-en-klare activiteiten voor alle leeftijden. Met onze software besteed je minder tijd aan administratie en meer tijd aan emotionele en educatieve interactie.
Ontdek wat DoenKids en KidsKonnect voor jouw organisatie kunnen betekenen!
Ontdek wat DoenKids en KidsKonnect voor jouw organisatie kunnen betekenen!
Terug naar actueel overzicht
