Verkiezingen: Wat willen de partijen met kinderopvang?
Gepubliceerd op: 8 nov 2023
Op 22 november zijn de verkiezingen voor de tweede kamer. De uitslag van de verkiezingen kunnen vergaande gevolgen hebben op de financiering van de kinderopvang. Sommige partijen willen naar gratis kinderopvang en anderen juist niet. Om goed geïnformeerd in het stemhokje te verschijnen, zijn wij de verkiezingsprogramma’s ingedoken en hebben we de standpunten omtrent kinderopvang van de vijf grootste partijen op een rijtje gezet.
NSC
De partij Nieuw Sociaal Contract (NSC) is op de eerste plaats voornemens om het kabinetsplan dat kinderopvang uiteindelijk in 2027 gratis moest maken van tafel te halen:
”We draaien het voornemen om de kinderopvang gratis te maken terug. Deze maatregel pakt vooral gunstig uit voor hogere inkomens, terwijl het effect op de arbeidsdeelname zeer beperkt is en er geen gunstig effect wordt verwacht op de ontwikkeling van kinderen. Informele opvang zou worden vervangen door betaalde krachten, wat in de huidige krappe arbeidsmarkt zal leiden tot prijsstijgingen, wachtlijsten en kwaliteitsvermindering.”
Daarnaast staat NSC stil bij de rol van informele opvang: “Wij pleiten ervoor om de belangrijke rol van informele opvang door grootouders en kleinschalige gastouderopvang – naast het aanbod van professionele kinderopvang – te erkennen en te omarmen. We willen de toetreding tot de sector van ouderen, zij-instromers en praktisch geschoolden vergemakkelijken.”
Als sluitstuk wordt er ook iets gezegd over de formele opvang: “Bij de formele kinderopvang stappen we over op instellingsfinanciering. De kinderopvangtoeslag wordt vervangen door een inkomensafhankelijke bijdrage, die wordt geïnd door de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO). Dit vermindert problemen met terugvordering.”
VVD
De eerste keer dat de term ‘kinderopvang’ in het VVD-programma genoemd wordt, is in de paragraaf over scholen waarbij de nadruk ligt op vermindering van de regellast: “Kinderopvang en basisonderwijs gaan beter samenwerken. We schrappen regelgeving die integrale kindcentra bemoeilijkt, zodat meer kinderen op dezelfde plek naar buitenschoolse opvang en school gaan. We werken toe naar de dagschool, waar ouders ontzorgd worden en leerlingen zichzelf maximaal kunnen ontwikkelen.”
Vervolgens dient kinderopvang als voorbeeld voor een eenvoudiger belasting- en toeslagenstelsel: “We gaan door met de ingezette vereenvoudiging van het belasting- en toeslagenstelsel, waarbij bijvoorbeeld de kinderopvangtoeslag op termijn wordt afgeschaft. Uiteindelijk willen af van het hele toeslagenstelsel.”
Ten slotte staat de VVD stil bij goedkopere kinderopvang voor werkenden: “We hervormen de kinderopvangtoeslag naar bijna gratis kinderopvang voor werkenden, waarbij fulltime werkenden en ouders die meer willen werken profiteren. De urenregistratie regelen we eenvoudiger, zodat met name zelfstandigen betere toegang hebben tot kinderopvang. We nemen voor deze hervorming zorgvuldig de tijd vanwege de krappe arbeidsmarkt en houden vast aan de diversiteit in de opvang. Daarbij passen we slimme prijsregulering toe, om te voorkomen dat de kosten te veel stijgen. De huidige opvangcapaciteit wordt als eerste ingezet voor werkenden.”
PVDA-GroenLinks
De term ‘kinderopvang’ wordt in het verkiezingsprogramma van PVDA-GroenLinks het meeste gebruikt (in totaal 16 keer). Het begint op pagina 8 waar gezegd wordt dat er meer publieke regie in onder anderen de kinderopvang moet komen en dat de marktwerking in de kinderopvang weggehaald moet worden. Verderop wordt duidelijk dat de partij wil toewerken naar kinderopvang als gratis basisvoorziening. Hierdoor verdwijnt op termijn de kinderopvangtoeslag.
In de paragraaf die speciaal over kinderopvang gaat, wordt allereerst de focus van kinderopvang uitgelegd: “De focus van kinderopvang moet liggen op de pedagogisch-didactische visie in plaats van de functie als arbeidsmarktinstrument.” Daarnaast moet kinderopvang volgens PVDA-GroenLinks bij een ander ministerie ondergebracht worden: “Daarom verschuiven wij kinderopvang met het daarbij behorende budget van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid naar het ministerie van Onderwijs.”
Daarnaast worden benodigde stappen uitgezet om van kinderopvang een basisvoorziening te maken: “Stapsgewijs zorgen we ervoor dat alle kinderen alle dagen van de werkweek gratis naar de kinderopvang en de BSO kunnen. In de tussentijd zorgen we er met een prijsplafond voor dat kinderopvang voor iedereen toegankelijk is. Kinderen met een taalachterstand, eenoudergezinnen en gezinnen met een sociaal medische indicatie krijgen voorrang en worden passend ondersteund.”
Ten slotte staat PVDA-GroenLinks stil bij de personeelstekorten: Om de personeelstekorten tegen te gaan, brengen we de kinderopvang onder in één cao voor het hele funderend onderwijs. Ook bieden we meer ontwikkelmogelijkheden. Pedagogisch medewerkers in opleiding krijgen een minimale stagevergoeding van € 750,00 per maand.
PVV
In het verkiezingsprogramma van de PPV wordt ‘kinderopvang’ niet genoemd.
BBB
In het verkiezingsprogramma van de BoerBugerBeweging (BBB) komt kinderopvang tweemaal kort voorbij. In het hoofdstuk over leefbaarheid staat dat onderwijs & kinderopvang; kwalitatief goed én goed bereikbaar moeten zijn.
Ten slotte komt kinderopvang ook in het hoofdstuk over werken aan bod: “We willen zo snel mogelijk een stelsel voor kinderopvang invoeren, met een beperkte eigen bijdrage. Dat doen we voor iedereen die aantoonbaar een bijdrage levert in loondienst, als ondernemer of als vrijwilliger of mantelzorger.”
Conclusie
Zoals je ziet, verschillen de plannen en aandacht voor kinderopvang flink per partij. We hopen dat deze informatie je helpt bij het maken van een keuze die bij jouw opvattingen aansluit. Bovendien kan het nuttig zijn om ook de verkiezingsprogramma’s van andere partijen door te nemen. Op die manier kom jij goed voorbereid naar het stembureau op 22 november!
NSC
De partij Nieuw Sociaal Contract (NSC) is op de eerste plaats voornemens om het kabinetsplan dat kinderopvang uiteindelijk in 2027 gratis moest maken van tafel te halen:
”We draaien het voornemen om de kinderopvang gratis te maken terug. Deze maatregel pakt vooral gunstig uit voor hogere inkomens, terwijl het effect op de arbeidsdeelname zeer beperkt is en er geen gunstig effect wordt verwacht op de ontwikkeling van kinderen. Informele opvang zou worden vervangen door betaalde krachten, wat in de huidige krappe arbeidsmarkt zal leiden tot prijsstijgingen, wachtlijsten en kwaliteitsvermindering.”
Daarnaast staat NSC stil bij de rol van informele opvang: “Wij pleiten ervoor om de belangrijke rol van informele opvang door grootouders en kleinschalige gastouderopvang – naast het aanbod van professionele kinderopvang – te erkennen en te omarmen. We willen de toetreding tot de sector van ouderen, zij-instromers en praktisch geschoolden vergemakkelijken.”
Als sluitstuk wordt er ook iets gezegd over de formele opvang: “Bij de formele kinderopvang stappen we over op instellingsfinanciering. De kinderopvangtoeslag wordt vervangen door een inkomensafhankelijke bijdrage, die wordt geïnd door de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO). Dit vermindert problemen met terugvordering.”
VVD
De eerste keer dat de term ‘kinderopvang’ in het VVD-programma genoemd wordt, is in de paragraaf over scholen waarbij de nadruk ligt op vermindering van de regellast: “Kinderopvang en basisonderwijs gaan beter samenwerken. We schrappen regelgeving die integrale kindcentra bemoeilijkt, zodat meer kinderen op dezelfde plek naar buitenschoolse opvang en school gaan. We werken toe naar de dagschool, waar ouders ontzorgd worden en leerlingen zichzelf maximaal kunnen ontwikkelen.”
Vervolgens dient kinderopvang als voorbeeld voor een eenvoudiger belasting- en toeslagenstelsel: “We gaan door met de ingezette vereenvoudiging van het belasting- en toeslagenstelsel, waarbij bijvoorbeeld de kinderopvangtoeslag op termijn wordt afgeschaft. Uiteindelijk willen af van het hele toeslagenstelsel.”
Ten slotte staat de VVD stil bij goedkopere kinderopvang voor werkenden: “We hervormen de kinderopvangtoeslag naar bijna gratis kinderopvang voor werkenden, waarbij fulltime werkenden en ouders die meer willen werken profiteren. De urenregistratie regelen we eenvoudiger, zodat met name zelfstandigen betere toegang hebben tot kinderopvang. We nemen voor deze hervorming zorgvuldig de tijd vanwege de krappe arbeidsmarkt en houden vast aan de diversiteit in de opvang. Daarbij passen we slimme prijsregulering toe, om te voorkomen dat de kosten te veel stijgen. De huidige opvangcapaciteit wordt als eerste ingezet voor werkenden.”
PVDA-GroenLinks
De term ‘kinderopvang’ wordt in het verkiezingsprogramma van PVDA-GroenLinks het meeste gebruikt (in totaal 16 keer). Het begint op pagina 8 waar gezegd wordt dat er meer publieke regie in onder anderen de kinderopvang moet komen en dat de marktwerking in de kinderopvang weggehaald moet worden. Verderop wordt duidelijk dat de partij wil toewerken naar kinderopvang als gratis basisvoorziening. Hierdoor verdwijnt op termijn de kinderopvangtoeslag.
In de paragraaf die speciaal over kinderopvang gaat, wordt allereerst de focus van kinderopvang uitgelegd: “De focus van kinderopvang moet liggen op de pedagogisch-didactische visie in plaats van de functie als arbeidsmarktinstrument.” Daarnaast moet kinderopvang volgens PVDA-GroenLinks bij een ander ministerie ondergebracht worden: “Daarom verschuiven wij kinderopvang met het daarbij behorende budget van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid naar het ministerie van Onderwijs.”
Daarnaast worden benodigde stappen uitgezet om van kinderopvang een basisvoorziening te maken: “Stapsgewijs zorgen we ervoor dat alle kinderen alle dagen van de werkweek gratis naar de kinderopvang en de BSO kunnen. In de tussentijd zorgen we er met een prijsplafond voor dat kinderopvang voor iedereen toegankelijk is. Kinderen met een taalachterstand, eenoudergezinnen en gezinnen met een sociaal medische indicatie krijgen voorrang en worden passend ondersteund.”
Ten slotte staat PVDA-GroenLinks stil bij de personeelstekorten: Om de personeelstekorten tegen te gaan, brengen we de kinderopvang onder in één cao voor het hele funderend onderwijs. Ook bieden we meer ontwikkelmogelijkheden. Pedagogisch medewerkers in opleiding krijgen een minimale stagevergoeding van € 750,00 per maand.
PVV
In het verkiezingsprogramma van de PPV wordt ‘kinderopvang’ niet genoemd.
BBB
In het verkiezingsprogramma van de BoerBugerBeweging (BBB) komt kinderopvang tweemaal kort voorbij. In het hoofdstuk over leefbaarheid staat dat onderwijs & kinderopvang; kwalitatief goed én goed bereikbaar moeten zijn.
Ten slotte komt kinderopvang ook in het hoofdstuk over werken aan bod: “We willen zo snel mogelijk een stelsel voor kinderopvang invoeren, met een beperkte eigen bijdrage. Dat doen we voor iedereen die aantoonbaar een bijdrage levert in loondienst, als ondernemer of als vrijwilliger of mantelzorger.”
Conclusie
Zoals je ziet, verschillen de plannen en aandacht voor kinderopvang flink per partij. We hopen dat deze informatie je helpt bij het maken van een keuze die bij jouw opvattingen aansluit. Bovendien kan het nuttig zijn om ook de verkiezingsprogramma’s van andere partijen door te nemen. Op die manier kom jij goed voorbereid naar het stembureau op 22 november!
Terug naar actueel overzicht
